حقوق زنان

حقوق زنان = حقوق بشرمقدمه:
حقوق زنان از ارکان بنیادین حقوق بشر و یکی از شاخص‌های توسعه‌ی سیاسی و اجتماعی کشورهاست. بررسی وضعیت زنان در ایران با توجه به بسترهای تاریخی و تحولات نیم‌قرن اخیر اهمیت بسیاری دارد.
این مقاله به بررسی تحولات حقوق زنان در ایران معاصر می‌پردازد. ابتدا به تاریخ حقوق زنان در ایران پیش از انقلاب اسلامی و سپس به روند تحولات حقوق زنان در ایران پس از انقلاب ۱۳۵۷ پرداخته می‌شود.الف) قبل از انقلاب ۱۳۵۷:
از سال‌ها مبارزه، زنان توانستند در دوازدهم بهمن ۱۳۴۱ حق رأی به دست بیاورند (رفراندوم ۱۳۴۱).
در سال‌های بعد، زنان توانستند با اصلاحات قانونی، محدودیت‌های زیادی را برطرف کنند:قانون حمایت خانواده (۱۳۴۶ و اصلاحیه ۱۳۵۳): شامل محدود کردن تعدد زوجات، لزوم اجازه‌ی دادگاه برای ازدواج مجدد، بهبود حقوق زنان در طلاق و حضانت، ایجاد دادگاه خانواده.افزایش ورود زنان به دانشگاه‌ها در دهه ۵۰، زمینه‌ی مشارکت بیشتر آنان در جامعه را فراهم کرد.
ب) پس از انقلاب ۱۳۵۷:
بخشی از حقوق زنان که به سختی به‌دست آمده بود، در حوزه‌ی خانواده محدود شد.
قوانین مدنی و جزایی محدودکننده علیه زنان تصویب گردید:پایین آوردن سن ازدواج دختران به ۹ سال (ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی).شهادت زن در بسیاری از دعاوی نصف مرد ارزش دارد.دیه زن نصف مرد است.مرد می‌تواند زن خود را طلاق دهد بدون نیاز به دلیل خاص.حجاب اجباری برای زنان (بر اساس ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی).
با این حال، در دهه‌های اخیر حضور پررنگ زنان در دانشگاه‌ها، عرصه‌های علمی و فرهنگی و همچنین فعالیت‌های اجتماعی و مدنی، موقعیت تازه‌ای برای زنان ایران ایجاد کرده است.نتیجه‌گیری:
بررسی وضعیت زنان در ایران نشان می‌دهد که اگرچه در حوزه آموزش و حضور اجتماعی پیشرفت‌های چشمگیری حاصل شده، اما محدودیت‌های قانونی و فرهنگی همچنان مانع تحقق برابری کامل هستند.
آینده‌ی حقوق زنان در ایران در گرو اصلاح قوانین، تغییر نگرش‌های اجتماعی و افزایش مشارکت سیاسی زنان خواهد بود.راهکارهای اصلی تحقق حقوق زنان در ایران:1. اصلاح قوانین تبعیض‌آمیز در حوزه‌ی خانواده و ارث.
2. ارتقاء جایگاه زنان در مدیریت سیاسی و اجتماعی.
3. تقویت فرهنگ مشارکت زنان در نقش‌های اجتماعی.
4. همسویی قوانین داخلی با اسناد بین‌المللی حقوق بشر.در پایان:
به‌رغم محدودیت‌ها، روند مبارزات زنان ایران ادامه دارد. آزادی زنان بخش جدایی‌ناپذیر آزادی جامعه است. تصویب کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان (CEDAW) یکی از گام‌های مؤثر در بهبود وضعیت زنان در سطح جهانی و ملی خواهد بود.منابع (نمونه):ابراهامیان، یرواند (۱۳۸۳). ایران بین دو انقلاب.افشار، ایرج (۱۳۷۲). زن در ایران.نشریه داخلی انجمن زنان حقوقدان ایران.
✍️ الهه سرکوبی، محمد سعید دوکوهکی